Уласаў Аляксандр Мікітавіч (1874)

Дата нараджэння: 16 жнiвень 1874 г.
Месца нараджэння: Віленская губ. (Мінская вобл.) г. Вілейка
Пол: мужчына
Нацыянальнасць: беларус
Адукацыя: вышэйшая

Дата смерці: 11 сакавiк 1941 г.
Месца смерці: РСФСР, Новасібірская вобл. (Кемераўская вобл.), ст. Марыінск

Дзе і кім арыштаваны: НКУС БССР
Дата арышту: 16 кастрычнiк 1939 г.
Абвінавачанне: Шпіёнска-правакатарская дзейнасць
Дата асуджэння: 29 лiстапад 1940 г.
Орган, які вынес прысуд: Асобая нарада НКУС СССР
Артыкул: 74 КК БССР
Прысуд: 5 гадоў ППЛ
Дата рэабілітацыі: 6 студзень 1961 г.
Орган, які рэабілітаваў: Судовая калегія па крымінальных справах Вярхоўнага суда БССР

Архіўная справа: КДБ РБ 16861-с
Крыніцы дадзеных: Картатэка Сталіна (Радыё Свабода); Маракоў Л.У. Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі, т. II;

Біяграфія

УЛАСАЎ Аляксандар Мікітавіч, нар. 1874 у г. Вільня, беларус, са служб., выш. адук., памешчык, памесьце Мігаўка Маладачанскага р-ну. Арыштаваны 39.10.16. Асуджаны 40.11.29 «асобай нарадай» як член у 1905-1906 ЦК буpж. Бел. гpамады, у зав. ням. акуп. член pады БР паводле арт. 74 КК БССР на 5 гадоў ППЛ у Сіблаг. 41.03.11 памёр ад паpал. с. 61.01.06 справу пераглядала суд. калегія па крым. спр. ВС БССР. КГБ РБ 16861-с

[псеўданімы і крыптанімы: А.Вілейскі; А.Радашкоўскі; А.У.; А.Ў.; А.Ула-ў; 16(28).8.1874, Вілейка Віленскай губ., цяпер Мінскай вобл. — 11.3.1941, ст. Марыінск Новасібірскай, цяпер Кемераўскай вобл.], выдавец, публіцыст, мемуарыст, грамадскі і культурна-асветны дзеяч. Вучыўся ў духоўнай семінарыі і рэальным вучылішчы ў Пінску, рэальных вучылішчах Мінска і Лібавы. Адзін з арганізатараў Беларускай сацыялістычнай грамады. У 1905 скончыў Політэхнічны інстытут у Рызе. У час рэвалюцыі 1905—07 арганізоўваў забастоўкі ў Радашковічах і Мінску. З 8.12.1906 да 16.5.1914 быў рэдактарам-выдаўцом газ. «Наша ніва». За публіцыстыку прыцягваўся да судовай адказнасці. У 1910 зняволены на 2 месяцы. Адзін з заснавальнікаў бел. выдавецкага таварыства «Наша хата». У 1912 наладзіў у Вільні выданне сельскагаспадарчага час. «Саха»; у 1914 у Мінску — час. «Лучынка». У публіцыстычнай творчасці шмат увагі ўдзяляў праблемам развіцця сельскай гаспадаркі, землеўпарадкавання, стварэння ў Расіі грамадзянскай супольнасці (публікацыі ў газ. «Наша ніва», «Беларускі шлях» і інш.). У 1914—17 служыў у арміі. 12.4.1918 уключаны ў склад Рады БНР. У канцы 1920 вярнуўся ў Зах. Беларусь. За спробу адкрыць у Радашковічах бел. гімназію арыштаваны польскімі ўладамі, зняволены ў лагеры ў Стшалкове. У ліст. 1922 абраны ў польскі сейм як беспартыйны. Адзін з арганізатараў і кіраўнікоў ТБШ. Пад яго апякунствам ў 1922—29 у Радашковічах дзейнічала Беларуская гімназія імя Ф.Скарыны. Арыштаваны НКВД БССР 16.10.1939; Асобай нарадай НКВД СССР 29.11.1940 прыгавораны да 5 гадоў лагераў. Памёр на этапе. Рэабілітаваны ў 1961.