Розніца паміж версіямі "Улашчык Мікалай Мікалаевіч (1906)"

(Біяграфія)
 
(Не паказана 13 прамежкавых версій 2 удзельнікаў)
Радок 1: Радок 1:
 
{{Шаблон:Фармуляр
 
{{Шаблон:Фармуляр
 
|фотаздымак=Мікалай Улашчык (1940).jpg
 
|фотаздымак=Мікалай Улашчык (1940).jpg
 +
|подпіс да фатаграфіі=Крыніца: tut.by
 
|імя па-руску=Улащик Николай Николаевич
 
|імя па-руску=Улащик Николай Николаевич
 
|варыянты імя=Мікола Улашчык
 
|варыянты імя=Мікола Улашчык
 
|дата нараджэння=14.02.1906
 
|дата нараджэння=14.02.1906
 
|ст дата нараджэння=01.02.1906
 
|ст дата нараджэння=01.02.1906
|месца нараджэння=Мінская губерня, Мінскі павет (Мінская вобл., Дзяржынскі раён), в. Віцкаўшчына
+
|месца нараджэння=Мінская губ., Мінскі павет (Мінская вобл., Дзяржынскі раён), в. Віцкаўшчына
 
|пол=мужчына
 
|пол=мужчына
 
|нацыянальнасць=беларус
 
|нацыянальнасць=беларус
Радок 12: Радок 13:
 
|прафесія / месца працы=краязнавец, публіцыст, навуковец
 
|прафесія / месца працы=краязнавец, публіцыст, навуковец
 
|дата смерці=14.11.1986
 
|дата смерці=14.11.1986
|месца смерці=Масква
+
|месца смерці=РСФСР, г. Масква
|месца пахавання=Чыжоўскія могілкі г. Мінска
+
|месца пахавання=Беларусь, г. Мінск, Чыжоўскія могілкі
|крыніцы дадзеных=Улашчык, М.М. Выбранае / М. Улашчык; Уклад. А. Каўкі і А. Улашчыка. – Мінск: Беларускі кнігазбор, 2001. – 608 с.; Рукапісы не гараць. Пакутлівы лёс знакамітага гісторыка, які прайшоў праз ссылку, але не разлюбіў Беларусь: http://news.21.by/culture/2016/02/14/1163659.html
+
|крыніцы дадзеных=Улашчык, М.М. Выбранае / М. Улашчык; Уклад. А. Каўкі і А. Улашчыка. – Мінск: Беларускі кнігазбор, 2001. – 608 с.; [http://news.21.by/culture/2016/02/14/1163659.html Рукапісы не гараць. Пакутлівы лёс знакамітага гісторыка, які прайшоў праз ссылку, але не разлюбіў Беларусь]; [http://www.marakou.by/by/davedniki/represavanyya-litaratary/tom-ii/index_19842.html Маракоў Л.У. Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі, т. II]
|дзе і кім арыштаваны 1=у Ленінградзе на вайсковых зборах
+
|дзе і кім арыштаваны 1=РСФСР, г. Ленінград
 
|дата арышту 1=16.06.1930
 
|дата арышту 1=16.06.1930
 
|абвінавачванне 1=кіраўніцтва моладзевым цэнтрам арганізацыі “Саюз вызвалення Беларусі”
 
|абвінавачванне 1=кіраўніцтва моладзевым цэнтрам арганізацыі “Саюз вызвалення Беларусі”
 
|дата асуджэння 1=10.04.1931
 
|дата асуджэння 1=10.04.1931
 
|кім асуджаны 1=Калегія АГПУ
 
|кім асуджаны 1=Калегія АГПУ
|прысуд 1=ППЛ (5 гадоў)
+
|прысуд 1=5 гадоў ППЛ
|месца адбываньня 1=г. Налінск Вяцкай губерні
+
|месца адбываньня 1=Вяцкая губ., г. Налінск
 
|дата арышту 2=07.1932
 
|дата арышту 2=07.1932
 
|абвінавачванне 2=уцёкі з лагеру
 
|абвінавачванне 2=уцёкі з лагеру
Радок 27: Радок 28:
 
|кім асуджаны 2=Калегія АГПУ
 
|кім асуджаны 2=Калегія АГПУ
 
|прысуд 2=ППЛ
 
|прысуд 2=ППЛ
|месца адбываньня 2=Марыінскі лагер строгага рэжыму пасёлка Суслава Кемераўскай вобласці
+
|месца адбываньня 2=Марыінскі лагер строгага рэжыму; РСФСР, Кемераўская вобл., п. Суслава
 
|дата вызвалення 2=1935
 
|дата вызвалення 2=1935
|дзе і кім арыштаваны 3=у горадзе Златавуст Чалябінскай вобласці
+
|дзе і кім арыштаваны 3=РСФСР, г. Ленінград
 
|дата арышту 3=23.06.1941
 
|дата арышту 3=23.06.1941
 
|дата асуджэння 3=22.07.1942
 
|дата асуджэння 3=22.07.1942
 
|кім асуджаны 3=Асобая нарада пры НКУС СССР
 
|кім асуджаны 3=Асобая нарада пры НКУС СССР
|прысуд 3=ППЛ (5 гадоў)
+
|прысуд 3=5 гадоў ППЛ
|месца адбываньня 3=Новасібірская вобласць
+
|месца адбываньня 3=РСФСР, Чалябінская вобл., г. Златавуст
 
|дата вызвалення 3=28.11.1942
 
|дата вызвалення 3=28.11.1942
 
|падставы вызвалення 3=пастанова пленума Вярхоўнага суда СССР ад 29 ліпеня 1942
 
|падставы вызвалення 3=пастанова пленума Вярхоўнага суда СССР ад 29 ліпеня 1942
 
|дата арышту 4=12.1950
 
|дата арышту 4=12.1950
|абвінавачванне 4=антысавецкая нацыяналістычная агітацыя.
+
|абвінавачванне 4=антысавецкая нацыяналістычная агітацыя
 
|дата асуджэння 4=04.1951
 
|дата асуджэння 4=04.1951
|прысуд 4=ППЛ (8 гадоў)
+
|прысуд 4=8 гадоў ППЛ
|месца адбываньня 4=Марыінскі лагер строгага рэжыму пасёлка Суслава Кемераўскай вобласці
+
|месца адбываньня 4=Кемераўская вобл., п. Суслава
 
|дата вызвалення 4=25.03.1955
 
|дата вызвалення 4=25.03.1955
|статус=адрэдагаваны карыстальнікам
+
|статус=нармальны
 
}}
 
}}
  
Радок 50: Радок 51:
 
[[Катэгорыя:Адкрыты спіс]]
 
[[Катэгорыя:Адкрыты спіс]]
 
[[Катэгорыя:Навукоўцы і педагогі]]
 
[[Катэгорыя:Навукоўцы і педагогі]]
 +
[[Катэгорыя:Справа "Саюз вызвалення Беларусі"]]
 +
[[Катэгорыя:Маракоў Л.У. Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі]]
  
 +
{{Шаблон:Рэпрэсаваныя сваякі
 +
|бацька=[[Улашчык Мікалай Феліцыянавіч (1861)]]
 +
|брат=[[Улашчык Павал Мікалаевіч (1895)]]
 +
|сястра=[[Улашчык Ніна Мікалаеўна (1901)]]
 +
|дзядзькі/цёткі=[[Улашчык Юльян Феліцыянавіч (1860)]]
 +
|стрыечныя браты/сёстры=[[Улашчык Яўген Юльянавіч (1904)]]
 +
}}
 
==Біяграфія==
 
==Біяграфія==
 
+
[[File:М_Улашчык.jpg|300px|thumb|Крыніца: tut.by]]
 
Нарадзіўся 1 (14) лютага 1906 года ў вёсцы Віцкаўшчына Самахвалавіцкай воласці Мінскага павета ў сям’і сялян Мікалая Феліцыянавіча і Соф’і Іосіфаўны Улашчыкаў. Праходзіў навучанне ў Самахвалавіцкай двухкласнай пачатковай школе, Мінскай вышэйшай пачатковай школе, 2-й Мінскай вячэрняй школе для дарослых (былым Мінскім рэальным вучылішчы). У 1924 паступiў на сацыяльна-гiстарычнае аддзяленне педагагiчнага факультэта БДУ, якое скончыў у 1929. У 1924—30 працаваў у Беларускай дзяржаўнай бібліятэцы і Кніжнай палаце БССР. Удзельнічаў у нацыянальна-культурным (асабліва краязнаўчым) руху, садзейнічаў заснаванню і выпуску «Летапісу беларускага друку». Пачаў публікавацца з 1924. У 1929 з'явiлася яго першая навуковая публiкацыя пад назвай «Беларускi друк у 1927−1928 гадах».
 
Нарадзіўся 1 (14) лютага 1906 года ў вёсцы Віцкаўшчына Самахвалавіцкай воласці Мінскага павета ў сям’і сялян Мікалая Феліцыянавіча і Соф’і Іосіфаўны Улашчыкаў. Праходзіў навучанне ў Самахвалавіцкай двухкласнай пачатковай школе, Мінскай вышэйшай пачатковай школе, 2-й Мінскай вячэрняй школе для дарослых (былым Мінскім рэальным вучылішчы). У 1924 паступiў на сацыяльна-гiстарычнае аддзяленне педагагiчнага факультэта БДУ, якое скончыў у 1929. У 1924—30 працаваў у Беларускай дзяржаўнай бібліятэцы і Кніжнай палаце БССР. Удзельнічаў у нацыянальна-культурным (асабліва краязнаўчым) руху, садзейнічаў заснаванню і выпуску «Летапісу беларускага друку». Пачаў публікавацца з 1924. У 1929 з'явiлася яго першая навуковая публiкацыя пад назвай «Беларускi друк у 1927−1928 гадах».
  
Радок 58: Радок 68:
  
 
Пры садзеянні акадэміка Л.А. Арбелі 28 лістапада 1942 вызвалены (пастанова пленума Вярхоўнага суда СССР ад 29 ліпеня 1942), займаўся вывучэннем аграрнай гісторыі Беларусі і Літвы ХІХ ст. У 1948 выкладаў у Маскоўскім універсітэце. У 1949 звольнены з працы. Арыштаваны 23 снежня 1950, этапіраваны ў лагер пры пасёлку Суслава ў Сібіры. Вызвалены 25 сакавіка 1955.  
 
Пры садзеянні акадэміка Л.А. Арбелі 28 лістапада 1942 вызвалены (пастанова пленума Вярхоўнага суда СССР ад 29 ліпеня 1942), займаўся вывучэннем аграрнай гісторыі Беларусі і Літвы ХІХ ст. У 1948 выкладаў у Маскоўскім універсітэце. У 1949 звольнены з працы. Арыштаваны 23 снежня 1950, этапіраваны ў лагер пры пасёлку Суслава ў Сібіры. Вызвалены 25 сакавіка 1955.  
 
+
[[File:Азбукін, Кіпель, Улашчык.jpg|400px|thumb|Злева направа: [[Азбукін Мікалай Васільевіч (1894)|Мікалай Азбукін]], [[Кіпель Яўхім Яўсеевіч (1896)|Яўхім Кіпель]], [[Улашчык Мікалай Мікалаевіч (1906)|Мікола Улашчык]]. Налінск, 15.12.1931. Крыніца: https://www.svaboda.org/a/765489.html]]
Вярнуўся ў Маскву, дзе працягнуў працаваць навуковым супрацоўнікам Інстытута гісторыі АН СССР. Праблемы аграрнай гісторыі сукупна разгледжаны ў грунтоўнай манаграфіі “Перадумовы сялянскай рэформы 1861 г. у Літве і Заходняй Беларусі” (Масква, 1965). Яшчэ адным капітальным напрамкам даследаванняў з’яўлялася летапісанне. Вопыт на гэтай ніве назапашваўся ў працэсе працы вучонага ў групе па выданню “Поўнага збору рускіх летапісаў” (ПЗРЛ), пазней узбуйненай у сектар, затым аддзел крыніцазнаўства. Намаганнямі Улашчыка ў асобных тамах былі выдадзены многія малавядомыя і невядомыя беларускія летапісы і хронікі (сярод апошніх упершыню пабачылі свет “Хроніка літоўская і жамойцкая” і “Магілёўская хроніка”). Завяршальнай працай у яго летапісным цыкле лічацца “Уводзіны ў вывучэнне беларуска-літоўскага летапісання” (Масква, 1985). Надзвычай грунтоўнымі, у многім взначальнымі для ўсёй творчасці Мікалая Улашчыка сталі яго “Нарысы па археаграфіі і крыніцазнаўству гісторыі Беларусі феадальнага перыяду” (Масква, 1977). – класічнымі, на думку спецыялістаў, сярод падобных выданняў.
+
Вярнуўся ў Маскву, дзе працягнуў працаваць навуковым супрацоўнікам Інстытута гісторыі АН СССР. Праблемы аграрнай гісторыі сукупна разгледжаны ў грунтоўнай манаграфіі “Перадумовы сялянскай рэформы 1861 г. у Літве і Заходняй Беларусі” (Масква, 1965). Яшчэ адным капітальным напрамкам даследаванняў з’яўлялася летапісанне. Вопыт на гэтай ніве назапашваўся ў працэсе працы вучонага ў групе па выданню “Поўнага збору рускіх летапісаў” (ПЗРЛ), пазней узбуйненай у сектар, затым аддзел крыніцазнаўства. Намаганнямі Улашчыка ў асобных тамах былі выдадзены многія малавядомыя і невядомыя беларускія летапісы і хронікі (сярод апошніх упершыню пабачылі свет “Хроніка літоўская і жамойцкая” і “Магілёўская хроніка”). Завяршальнай працай у яго летапісным цыкле лічацца “Уводзіны ў вывучэнне беларуска-літоўскага летапісання” (Масква, 1985). Надзвычай грунтоўнымі, у многім вызначальнымі для ўсёй творчасці Мікалая Улашчыка сталі яго “Нарысы па археаграфіі і крыніцазнаўству гісторыі Беларусі феадальнага перыяду” (Масква, 1977). Асаблівым гімнам роднай старонцы стаў грунтоўны этнаграфічны нарыс “Была такая вёска” (Мінск, 1989) пра розныя грані жыцця беларускай парэформеннай вёскі Віцкаўшчына ў 1880-1920-я гады. Да апошніх сваіх дзён Мікалай Улашчык пісаў аўтабіяграфічную “Хроніку”. Пад гэтай умоўнай назвай аб’яднаны ўспаміны, роздумы над прыкметнымі падзеямі, фактамі, гістарычнымі асобамі.
Асаблівым гімнам роднай старонцы стаў грунтоўны этнаграфічны нарыс “Была такая вёска” (Мінск, 1989) пра розныя грані жыцця беларускай парэформеннай вёскі Віцкаўшчына ў 1880-1920-я гады. Да апошніх сваіх дзён Мікалай Улашчык пісаў аўтабіяграфічную “Хроніку”. Пад гэтай умоўнай назвай аб’яднаны ўспаміны, роздумы над прыкметнымі падзеямі, фактамі, гістарычнымі асобамі.
 
  
 
У шлюбе з фізіёлагам Наталляй Маркаўнай Шамарынай (1907-1985) меў сына Аляксандра (1947 г.н.).
 
У шлюбе з фізіёлагам Наталляй Маркаўнай Шамарынай (1907-1985) меў сына Аляксандра (1947 г.н.).
Радок 67: Радок 76:
  
 
[[Удзельнік:Vadzim Urubleuski|Vadzim Urubleuski]] ([[Размовы з удзельнікам:Vadzim Urubleuski|размовы]]) 00:17, 2 студзеня 2018 (MSK)
 
[[Удзельнік:Vadzim Urubleuski|Vadzim Urubleuski]] ([[Размовы з удзельнікам:Vadzim Urubleuski|размовы]]) 00:17, 2 студзеня 2018 (MSK)
 
{{Шаблон:Рэпрэсаваныя сваякі
 
|бацька=Улашчык Мікалай Феліцянавіч
 
|брат=Улашчык Павел Мікалаевіч
 
|сястра=Улашчык Ніна Мікалаеўна
 
|дзядзька=Улашчык Юллян Феліцыянавіч
 
|дваюрадны брат=Улашчык Яўген Юллянавіч
 

Актуальная версія на 01:37, 9 жніўня 2018

Крыніца: tut.by
  • Дата нараджэння: 14 люты 1906 г.
  • Імя па-руску: Улащик Николай Николаевич
  • Варыянты імя: Мікола Улашчык
  • Месца нараджэння: Мінская губ., Мінскі павет (Мінская вобл., Дзяржынскі раён), в. Віцкаўшчына
  • Пол: мужчына
  • Нацыянальнасць: беларус
  • Сацыяльнае паходжанне: сялянскае
  • Адукацыя: вышэйшая
  • Прафесія / месца працы: краязнавец, публіцыст, навуковец
  • Дата смерці: 14 лiстапад 1986 г.
  • Месца смерці: РСФСР, г. Масква
  • Месца пахавання: Беларусь, г. Мінск, Чыжоўскія могілкі
  • Дзе і кім арыштаваны: РСФСР, г. Ленінград
  • Дата арышту: 16 чэрвень 1930 г.
  • Абвінавачанне: кіраўніцтва моладзевым цэнтрам арганізацыі “Саюз вызвалення Беларусі”
  • Дата асуджэння: 10 красавiк 1931 г.
  • Орган, які вынес прысуд: Калегія АГПУ
  • Прысуд: 5 гадоў ППЛ
  • Месца адбывання: Вяцкая губ., г. Налінск

  • Дата арышту: лiпень 1932 г.
  • Абвінавачанне: уцёкі з лагеру
  • Дата асуджэння: 10 чэрвень 1933 г.
  • Орган, які вынес прысуд: Калегія АГПУ
  • Прысуд: ППЛ
  • Месца адбывання: Марыінскі лагер строгага рэжыму; РСФСР, Кемераўская вобл., п. Суслава
  • Дата вызвалення: 1935 г.

  • Дзе і кім арыштаваны: РСФСР, г. Ленінград
  • Дата арышту: 23 чэрвень 1941 г.
  • Дата асуджэння: 22 лiпень 1942 г.
  • Орган, які вынес прысуд: Асобая нарада пры НКУС СССР
  • Прысуд: 5 гадоў ППЛ
  • Месца адбывання: РСФСР, Чалябінская вобл., г. Златавуст
  • Дата вызвалення: 28 лiстапад 1942 г.
  • Падставы вызвалення: пастанова пленума Вярхоўнага суда СССР ад 29 ліпеня 1942

  • Дата арышту: снежань 1950 г.
  • Абвінавачанне: антысавецкая нацыяналістычная агітацыя
  • Дата асуджэння: красавiк 1951 г.
  • Прысуд: 8 гадоў ППЛ
  • Месца адбывання: Кемераўская вобл., п. Суслава
  • Дата вызвалення: 25 сакавiк 1955 г.

Рэпрэсаваныя сваякі

Бацька: Улашчык Мікалай Феліцыянавіч (1861)
Дзядзькі/цёткі: Улашчык Юльян Феліцыянавіч (1860)
Брат: Улашчык Павал Мікалаевіч (1895)
Сястра: Улашчык Ніна Мікалаеўна (1901)
Стрыечныя браты/сёстры: Улашчык Яўген Юльянавіч (1904)

Біяграфія

Крыніца: tut.by

Нарадзіўся 1 (14) лютага 1906 года ў вёсцы Віцкаўшчына Самахвалавіцкай воласці Мінскага павета ў сям’і сялян Мікалая Феліцыянавіча і Соф’і Іосіфаўны Улашчыкаў. Праходзіў навучанне ў Самахвалавіцкай двухкласнай пачатковай школе, Мінскай вышэйшай пачатковай школе, 2-й Мінскай вячэрняй школе для дарослых (былым Мінскім рэальным вучылішчы). У 1924 паступiў на сацыяльна-гiстарычнае аддзяленне педагагiчнага факультэта БДУ, якое скончыў у 1929. У 1924—30 працаваў у Беларускай дзяржаўнай бібліятэцы і Кніжнай палаце БССР. Удзельнічаў у нацыянальна-культурным (асабліва краязнаўчым) руху, садзейнічаў заснаванню і выпуску «Летапісу беларускага друку». Пачаў публікавацца з 1924. У 1929 з'явiлася яго першая навуковая публiкацыя пад назвай «Беларускi друк у 1927−1928 гадах».

Пасля ўнiверсiтэта М. Улашчыка прызвалi на вайсковыя зборы ў Ленiнград. Там жа яго арыштавалі 16 чэрвеня 1930 па абвiнавачваннi ў кiраўнiцтве маладзёжным цэнтрам фіктыўнага «Саюза вызвалення Беларусі». 10 красавіка 1931 высланы на 5 гадоў у Налінск Вяцкай вобласці. Арыштаваны зноў у ліпені 1932 і 10 чэрвеня 1933 асуджаны паўторна. Этапіраваны ў Марыінскі лагер Новасібірскай вобласці, потым у пасёлак Суслава Кемераўскай вобласці. Вызвалены вясной 1935 без права вяртання ў Беларусь. Працаваў выкладчыкам гісторыі і геаграфіі ў розных навучальных установах Расіі. З 1939 у Ленінградзе. Арыштаваны 23 чэрвеня 1941, высланы ў Златавуст Чалябінскай вобласці.

Пры садзеянні акадэміка Л.А. Арбелі 28 лістапада 1942 вызвалены (пастанова пленума Вярхоўнага суда СССР ад 29 ліпеня 1942), займаўся вывучэннем аграрнай гісторыі Беларусі і Літвы ХІХ ст. У 1948 выкладаў у Маскоўскім універсітэце. У 1949 звольнены з працы. Арыштаваны 23 снежня 1950, этапіраваны ў лагер пры пасёлку Суслава ў Сібіры. Вызвалены 25 сакавіка 1955.

Вярнуўся ў Маскву, дзе працягнуў працаваць навуковым супрацоўнікам Інстытута гісторыі АН СССР. Праблемы аграрнай гісторыі сукупна разгледжаны ў грунтоўнай манаграфіі “Перадумовы сялянскай рэформы 1861 г. у Літве і Заходняй Беларусі” (Масква, 1965). Яшчэ адным капітальным напрамкам даследаванняў з’яўлялася летапісанне. Вопыт на гэтай ніве назапашваўся ў працэсе працы вучонага ў групе па выданню “Поўнага збору рускіх летапісаў” (ПЗРЛ), пазней узбуйненай у сектар, затым аддзел крыніцазнаўства. Намаганнямі Улашчыка ў асобных тамах былі выдадзены многія малавядомыя і невядомыя беларускія летапісы і хронікі (сярод апошніх упершыню пабачылі свет “Хроніка літоўская і жамойцкая” і “Магілёўская хроніка”). Завяршальнай працай у яго летапісным цыкле лічацца “Уводзіны ў вывучэнне беларуска-літоўскага летапісання” (Масква, 1985). Надзвычай грунтоўнымі, у многім вызначальнымі для ўсёй творчасці Мікалая Улашчыка сталі яго “Нарысы па археаграфіі і крыніцазнаўству гісторыі Беларусі феадальнага перыяду” (Масква, 1977). Асаблівым гімнам роднай старонцы стаў грунтоўны этнаграфічны нарыс “Была такая вёска” (Мінск, 1989) пра розныя грані жыцця беларускай парэформеннай вёскі Віцкаўшчына ў 1880-1920-я гады. Да апошніх сваіх дзён Мікалай Улашчык пісаў аўтабіяграфічную “Хроніку”. Пад гэтай умоўнай назвай аб’яднаны ўспаміны, роздумы над прыкметнымі падзеямі, фактамі, гістарычнымі асобамі.

У шлюбе з фізіёлагам Наталляй Маркаўнай Шамарынай (1907-1985) меў сына Аляксандра (1947 г.н.).

Памёр 14 лістапада 1986 года ў Маскве і пахаваны на Міцінскіх могілках. Вясной наступнага года яго перапахавалі ў Мінску на Чыжоўскіх могілках, побач з жонкай. На перавезеным з Падмаскоўя цёмна-шэрым валуне-надмагіллі выбіты радок Купалы: “Мне сняцца сны аб Беларусі…”.

Vadzim Urubleuski (размовы) 00:17, 2 студзеня 2018 (MSK)