Розніца паміж версіямі "Гарэцкі Гаўрыла Іванавіч (1900)"

(рэабілітуе орган; загнаўшы орган)
 
(Не паказана7 прамежкавых версій таго ж удзельніка)
Радок 1: Радок 1:
 
{{Шаблон:Фармуляр
 
{{Шаблон:Фармуляр
−
|кім рэабілітаваны 1=вайсковым трыбуналам БВА
+
|фотаздымак=Hauryla haretski.jpg
−
|дата асуджэння 1=30.05.1931
+
|імя па-руску=Горецкий Гавриил Иванович
 +
|дата нараджэння=10.04.1900
 +
|месца нараджэння=Магілёўская губ., Мсціслаўскі павет (Магілёўская вобл., Мсціслаўскі раён), в. Малая Багацькаўка
 +
|пол=мужчына
 +
|нацыянальнасць=беларус
 +
|сацыяльнае паходжанне=сялянскае
 +
|адукацыя=вышэйшая
 +
|прафесія / месца працы=Дырэктар НДІ сельскай і лясной гаспадаркі СНК БССР
 +
|месца пражывання=БССР, г. Мінск, вул. Правіянцкая, д. 37, кв. 5
 +
|дата смерці=20.11.1988
 +
|месца смерці=БССР, г. Мінск
 +
|архіўная справа=КДБ РБ 11847-с
 
|крыніцы дадзеных=[http://www.svaboda.org/a/24812245.html Картатэка Сталіна (Радыё Свабода)]
 
|крыніцы дадзеных=[http://www.svaboda.org/a/24812245.html Картатэка Сталіна (Радыё Свабода)]
−
|дата нараджэння=1900
+
|дата арышту 1=1922
−
|адукацыя=выш. адук.
+
|дата вызвалення 1=1922
−
|сацыяльнае паходжанне=зь сялян
+
|дзе і кім арыштаваны 2=ДПУ БССР
−
|месца нараджэння=у в. Багатаўка Мсьціслаўскага р-ну Магілёўскай вобл.
+
|дата арышту 2=24.07.1930
−
|нацыянальнасць=беларус
+
|абвінавачванне 2=Кіраўнік контррэвалюцыйнай арганізацыі "Працоўная сялянская партыя"
−
|дата арышту 1=24.07.1930
+
|дата асуджэння 2=30.05.1931
−
|дата рэабілітацыі 1=22.04.1958
+
|кім асуджаны 2=Калегія АДПУ СССР
−
|архіўная справа=КГБ РБ 11847-с
+
|артыкул 2=68; 69; 76 КК БССР
−
|месца пражывання=Менск, вул. Правіянцкая 37, кв. 5
+
|прысуд 2=ВМП (заменена на 10 гадоў ППЛ)
 +
|месца адбываньня 2=Белбалтлаг
 +
|дзе і кім арыштаваны 3=Карэла-Фінская ССР, г. Мядзведжагорск
 +
|дата арышту 3=10.1937
 +
|дата вызвалення 3=1937
 +
|дата арышту 4=1938
 +
|дата асуджэння 4=08.05.1938
 +
|прысуд 4=ВМП
 +
|дата рэабілітацыі 4=22.04.1958
 +
|кім рэабілітаваны 4=Вайсковы трыбунал Беларускай вайсковай акругі
 
}}
 
}}
  
 
[[Катэгорыя:Картатэка Сталіна (Радыё Свабода)]]
 
[[Катэгорыя:Картатэка Сталіна (Радыё Свабода)]]
 +
[[Катэгорыя:Віртуальны музей савецкіх рэпрэсій у Беларусі]]
 +
[[Катэгорыя:Навукоўцы і педагогі]]
 +
[[Катэгорыя:Справа "Працоўная сялянская партыя"]]
 +
[[Катэгорыя:Фотаздымкі]]
 +
 +
{{Шаблон:Рэпрэсаваныя сваякі
 +
|брат=[[Гарэцкі Максім Іванавіч (1893)]]
 +
}}
 +
 +
 +
 +
 +
  
 
==Біяграфія==
 
==Біяграфія==
  
−
ГАРЭЦКІ Гаўрыла Іванавіч, нар. 1900 у в. Багатаўка Мсьціслаўскага р-ну Магілёўскай вобл., беларус, зь сялян, выш. адук., дырэктар НДІ сельскай і лясной гасп-кі. Жыў: Менск, вул. Правіянцкая 37, кв. 5. Арыштаваны 30.07.24. Асуджаны 31.05.30 як кір. к/p арг-цыі «Прац. сялян. партыя» паводле арт. 68, 69, 76 КК БССР да ВМП, замена 10 гадоў ППЛ у Белбалтлаг. 58.04.22 справа пераглядалася вайсковым трыбуналам БВА. КГБ РБ 11847-с
+
Гаўрыла Іванавіч Гарэцкі нарадзіўся 10 красавіка 1900 года у вёсцы Малая Багацькаўка Мсціслаўскага павету Магілёўскай губерніі. Бацькі Гаўрылы былі простымі непісьменнымі сялянамі, але здолелі выгадаваць класіка беларускай літаратуры Максіма Гарэцкага і акадэміка Гаўрылу Гарэцкага.
 +
 
 +
Пасля сканчэння Гора-Горацкай вучэльні, Гаўрыла вучыўся ў Пятроўскай сельскагаспадарчай акадэміі. Яшчэ падчас навучання, у 1922 годзе, адбыўся першы арышт, але праз месяц яго вызвалілі. Пасля вяртання ў Беларусь ён працаваў у Беларускай сельскагаспадарчай акадэміі, а таксама Інстытуце беларускай культуры (Інбелкульт), які пазней трансфармаваўся ў Беларускую акадэмію навук. У 1927 Гаўрыла Іванавіч узначаліў навукова-даследчы інстытут сельскай і лясной гаспадаркі СНК БССР, а ў 1928 г. атрымаў званне акадэміка АН БССР.
 +
 
 +
Але пачынаючы з 1929-га года сітуацыя ў СССР рэзка змянілася – пачалася агульнай калектывізацыя і ціск на нацыянальны рух. Па выдуманых ДПУ справах “Саюз Вызвалення Беларусі” і “Працоўная сялянская партыя” пачаліся арышты інтэлігенцыі – пісьменнікаў, навукоўцаў.
 +
 
 +
24 ліпеня 1930 года ДПУ БССР арыштавала Гаўрылу Іванавіча па справе “Працоўнай сялянскай партыі” як кіраўніка беларускага філіяла гэтай выдуманай арганізацыі. У тыя ж дні арыштавалі і Максіма Гарэцкага, якому прысудзілі 5 гадоў высылкі ў Вятку (г. Кіраў). 6 снежня Гаўрыла Гарэцкі быў пазбаўлены звання акадэміка.
 +
 
 +
Гаўрылу Іванавіча Гарэцкага, як “кіраўніка контррэвалюцыйнай арганізацыі”, адправілі ў маскоўскую турму Бутырку, дзе працягнуліся допыты. 30 траўня 1931 года Гаўрыла быў асуджаны паводле пастановы калегіі АДПУ СССР да вышэйшай меры пакарання – расстрэлу. Спіс з асуджанымі да расстрэлу павінен быў быць зацверджаны Іосіфам Сталіным. Мікалай Галадзед і Аляксандр Чарвякоў хадайнічалі за Гаўрылу Іванавіча і Сталін змяніў смяротны прысуд на 10 гадоў канцэнтрацыйных лагераў.
 +
Пакаранне Гаўрыла адбываў на Салаўках, дзе быў землякопам на Беламорска-Балтыйскім канале, а потым трапіў у геалагічны аддзел, дзе быў эканамістам. Там самавукам і стаў геолагам. За добрую працу замест 10 гадоў ППК, ён адседзеў усяго 4. Пасля вызвалення забраў сям’ю ў Мядзведжагорск (Карэла-Фінская аўтаномная рэспубліка). Жыць даводзілася ў адсеках старой канюшні.
 +
 
 +
У кастрычніку 1937-ага году Гаўрыла Іванавіч быў зноўку арыштаваны. У тыя дні ў Мядзведжагорску арыштавалі каля дзвюх тысяч былых зняволеных СЛОН (Салавецкі лагер асаблівага прызначэння). Гаўрылу зноўку адправілі пад следства ў Маскву як “злоснага” завадатара і за гэты час каля Мядзведжагорску расстралялі ўсіх арыштаваных. Гаўрыла чарговы раз уратаваўся – праз месяц яго адпусцілі.
 +
 
 +
Тады ж, у кастрычніку 1937 года, арыштавалі і Максіма Гарэцкага, а ў лютым 1938 года яго расстралялі ў Вязьме. Месца пахавання славутага беларускага пісьменніка невядомае дагэтуль.
 +
 
 +
Самым жахлівым для Гаўрылы Гарэцкага быў арышт 1938-га году. Тады яго бесперапынна змяшчалі ў “лазню” (від катавання, калі вязня змяшчаюць у вузкае ізаляванае памяшчканне, куды не трапляе свежае паветра), цягалі на працу, на допыты. Турмы былі перапоўненыя, ежы не хапала, многія сканчалі самагубствамі. Аднойчы і Гаўрыла напісаў цыдульку жонцы Ларысе, дзе прасіў перадаць лязо. Дзякуй Богу, ім ён не скрарыстаўся. 8 траўня 1938 году Гаўрыла Іванавіч чарговы раз быў асуджаны да расстрэлу. Больш за год прабыў у турме, але цудам застаўся жывым.
 +
 
 +
Толькі пасля вайны былі прызнаныя заслугі Гаўрылы Гарэцкага перад Айчынай – яму прысудзілі званне доктара геолага-мінералагічных навук, а пасля смерці Сталіна прызналі неабгрунтаванасць арыштаў і прысудаў. 22 красавіка 1958 года ён быў рэабілітаваны ваенным трыбуналам БВА, а ў ліпені 1965 года адноўлены ў званні акадэміка.
 +
 
 +
Першакрыніца: [http://represii.net/fates/hauryla_haretski Віртуальны музей савецкіх рэпрэсій у Беларусі]

Актуальная версія на 17:59, 18 верасня 2017

Hauryla haretski.jpg
  • Дата нараджэння: 10 красавiк 1900 г.
  • Імя па-руску: Горецкий Гавриил Иванович
  • Месца нараджэння: Магілёўская губ., Мсціслаўскі павет (Магілёўская вобл., Мсціслаўскі раён), в. Малая Багацькаўка
  • Пол: мужчына
  • Нацыянальнасць: беларус
  • Сацыяльнае паходжанне: сялянскае
  • Адукацыя: вышэйшая
  • Прафесія / месца працы: Дырэктар НДІ сельскай і лясной гаспадаркі СНК БССР
  • Месца пражывання: БССР, г. Мінск, вул. Правіянцкая, д. 37, кв. 5
  • Дата смерці: 20 лiстапад 1988 г.
  • Месца смерці: БССР, г. Мінск
Арышты
  • Дата арышту: 1922 г.
  • Дата вызвалення: 1922 г.
  • Дзе і кім арыштаваны: ДПУ БССР
  • Дата арышту: 24 лiпень 1930 г.
  • Абвінавачанне: Кіраўнік контррэвалюцыйнай арганізацыі "Працоўная сялянская партыя"
  • Дата асуджэння: 30 травень 1931 г.
  • Орган, які вынес прысуд: Калегія АДПУ СССР
  • Артыкул: 68; 69; 76 КК БССР
  • Прысуд: ВМП (заменена на 10 гадоў ППЛ)
  • Месца адбывання: Белбалтлаг
  • Дзе і кім арыштаваны: Карэла-Фінская ССР, г. Мядзведжагорск
  • Дата арышту: кастрычнiк 1937 г.
  • Дата вызвалення: 1937 г.
  • Дата арышту: 1938 г.
  • Дата асуджэння: 8 травень 1938 г.
  • Прысуд: ВМП
  • Дата рэабілітацыі: 22 красавiк 1958 г.
  • Орган, які рэабілітаваў: Вайсковы трыбунал Беларускай вайсковай акругі

Рэпрэсаваныя сваякі

Брат: Гарэцкі Максім Іванавіч (1893)

Біяграфія

Гаўрыла Іванавіч Гарэцкі нарадзіўся 10 красавіка 1900 года у вёсцы Малая Багацькаўка Мсціслаўскага павету Магілёўскай губерніі. Бацькі Гаўрылы былі простымі непісьменнымі сялянамі, але здолелі выгадаваць класіка беларускай літаратуры Максіма Гарэцкага і акадэміка Гаўрылу Гарэцкага.

Пасля сканчэння Гора-Горацкай вучэльні, Гаўрыла вучыўся ў Пятроўскай сельскагаспадарчай акадэміі. Яшчэ падчас навучання, у 1922 годзе, адбыўся першы арышт, але праз месяц яго вызвалілі. Пасля вяртання ў Беларусь ён працаваў у Беларускай сельскагаспадарчай акадэміі, а таксама Інстытуце беларускай культуры (Інбелкульт), які пазней трансфармаваўся ў Беларускую акадэмію навук. У 1927 Гаўрыла Іванавіч узначаліў навукова-даследчы інстытут сельскай і лясной гаспадаркі СНК БССР, а ў 1928 г. атрымаў званне акадэміка АН БССР.

Але пачынаючы з 1929-га года сітуацыя ў СССР рэзка змянілася – пачалася агульнай калектывізацыя і ціск на нацыянальны рух. Па выдуманых ДПУ справах “Саюз Вызвалення Беларусі” і “Працоўная сялянская партыя” пачаліся арышты інтэлігенцыі – пісьменнікаў, навукоўцаў.

24 ліпеня 1930 года ДПУ БССР арыштавала Гаўрылу Іванавіча па справе “Працоўнай сялянскай партыі” як кіраўніка беларускага філіяла гэтай выдуманай арганізацыі. У тыя ж дні арыштавалі і Максіма Гарэцкага, якому прысудзілі 5 гадоў высылкі ў Вятку (г. Кіраў). 6 снежня Гаўрыла Гарэцкі быў пазбаўлены звання акадэміка.

Гаўрылу Іванавіча Гарэцкага, як “кіраўніка контррэвалюцыйнай арганізацыі”, адправілі ў маскоўскую турму Бутырку, дзе працягнуліся допыты. 30 траўня 1931 года Гаўрыла быў асуджаны паводле пастановы калегіі АДПУ СССР да вышэйшай меры пакарання – расстрэлу. Спіс з асуджанымі да расстрэлу павінен быў быць зацверджаны Іосіфам Сталіным. Мікалай Галадзед і Аляксандр Чарвякоў хадайнічалі за Гаўрылу Іванавіча і Сталін змяніў смяротны прысуд на 10 гадоў канцэнтрацыйных лагераў. Пакаранне Гаўрыла адбываў на Салаўках, дзе быў землякопам на Беламорска-Балтыйскім канале, а потым трапіў у геалагічны аддзел, дзе быў эканамістам. Там самавукам і стаў геолагам. За добрую працу замест 10 гадоў ППК, ён адседзеў усяго 4. Пасля вызвалення забраў сям’ю ў Мядзведжагорск (Карэла-Фінская аўтаномная рэспубліка). Жыць даводзілася ў адсеках старой канюшні.

У кастрычніку 1937-ага году Гаўрыла Іванавіч быў зноўку арыштаваны. У тыя дні ў Мядзведжагорску арыштавалі каля дзвюх тысяч былых зняволеных СЛОН (Салавецкі лагер асаблівага прызначэння). Гаўрылу зноўку адправілі пад следства ў Маскву як “злоснага” завадатара і за гэты час каля Мядзведжагорску расстралялі ўсіх арыштаваных. Гаўрыла чарговы раз уратаваўся – праз месяц яго адпусцілі.

Тады ж, у кастрычніку 1937 года, арыштавалі і Максіма Гарэцкага, а ў лютым 1938 года яго расстралялі ў Вязьме. Месца пахавання славутага беларускага пісьменніка невядомае дагэтуль.

Самым жахлівым для Гаўрылы Гарэцкага быў арышт 1938-га году. Тады яго бесперапынна змяшчалі ў “лазню” (від катавання, калі вязня змяшчаюць у вузкае ізаляванае памяшчканне, куды не трапляе свежае паветра), цягалі на працу, на допыты. Турмы былі перапоўненыя, ежы не хапала, многія сканчалі самагубствамі. Аднойчы і Гаўрыла напісаў цыдульку жонцы Ларысе, дзе прасіў перадаць лязо. Дзякуй Богу, ім ён не скрарыстаўся. 8 траўня 1938 году Гаўрыла Іванавіч чарговы раз быў асуджаны да расстрэлу. Больш за год прабыў у турме, але цудам застаўся жывым.

Толькі пасля вайны былі прызнаныя заслугі Гаўрылы Гарэцкага перад Айчынай – яму прысудзілі званне доктара геолага-мінералагічных навук, а пасля смерці Сталіна прызналі неабгрунтаванасць арыштаў і прысудаў. 22 красавіка 1958 года ён быў рэабілітаваны ваенным трыбуналам БВА, а ў ліпені 1965 года адноўлены ў званні акадэміка.

Першакрыніца: Віртуальны музей савецкіх рэпрэсій у Беларусі