Ластоўскі Вацлаў Юстынавіч (1883)

Дата нараджэння: 8 лiстапад 1883 г.
Імя па-руску: Ластовский Вацлав Устинович
Месца нараджэння: Вілунская губ., Дзісенскі павет (Віцебская вобл., Глыбоцкі раён), хут. Калеснікаў
Пол: мужчына
Нацыянальнасць: беларус
Прафесія / месца працы: Сакратар Інбелкульта, акадэмік БелАН
Месца пражывання: БССР, г. Мінск

Дата расстрэлу: 23 студзень 1938 г.
Месца смерці: РСФСР, г. Саратаў, турма НКУС

Арышты

Дзе і кім арыштаваны: ДПУ БССР
Дата арышту: 21 лiпень 1930 г.
Абвінавачанне: Антысавецкая дзейнасць
Дата асуджэння: 10 красавiк 1931 г.
Орган, які вынес прысуд: Калегія АДПУ СССР
Артыкул: 58-4; 58-7; 58-10; 58-11 КК РСФСР
Прысуд: 5 гадоў высылкі
Месца адбывання: РСФСР, г. Саратаў
Дата рэабілітацыі: 10 чэрвень 1988 г.
Орган, які рэабілітаваў: Судовая калегія Вярхоўнага суда БССР

Дата арышту: 20 жнiвень 1937 г.
Дата асуджэння: 23 студзень 1938 г.
Орган, які вынес прысуд: Вярхоўны суд СССР
Прысуд: ВМП
Дата рэабілітацыі: 16 верасень 1958 г.

Архіўная справа: КДБ РБ 20951-с; КДБ СССР 553618
Крыніцы дадзеных: Картатэка Сталіна (Радыё Свабода); Маракоў Л.У. Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі, т. II;

Біяграфія

Вацлаў Юстынавіч Ластоўскі - беларускі пісьменнік, грамадскі і палітычны дзеяч, гісторык, філолаг, літаратуразнавец.

Нарадзіўся 27.10(8.11).1883 у засценку Калеснікаў Дзісенскага пав. Віленскай губ. (цяпер Глыбоцкі р-н Віцебскай вобл.). У 1902 уступіў у Польскую сацыялістычную партыю ў Літве. У 1904—05 слухаў лекцыі ў Пецярбургскім ун-це. З 1906 у Рызе, дзе далучыўся да мясцовага бел. руху. У 1906—08 член БСГ. З сак. 1909 у Вільні. У 1909—14 сакратар газ. «Наша ніва». Рэдагаваў газ. «Гоман» (1916—17). У час 1-й сусветнай вайны заставаўся ў Вільні; кіраваў «Беларускай кнігарняй» і Беларускім выдавецкім таварыствам.

У сак. 1918 кааптаваны ў Раду БНР. У ліст. 1918 увайшоў у склад Літоўскай Тарыбы. У снеж. 1919 узначаліў Кабінет міністраў Народнай рады БНР. Арыштаваны польскімі ўладамі 17.12.1919; вызвалены ў лют. 1920; пераехаў у Рыгу, потым у Коўна. Удзельнічаў у арганізацыі антыпольскага партызанскага руху. 20.4.1923 падаў у адстаўку з пасады прэм’ер-міністра БНР. У 1923—27 выдаваў час. «Крывіч».

Пасля паліт. перавароту ў Літве (17.12.1926) у крас. 1927 пераехаў у БССР. Працаваў дырэктарам Беларускага дзяржаўнага музея, загадчыкам кафедры этнаграфіі пры Інбелкульце. З 1928 акадэмік БелАН. Быў неадменным сакратаром Інбелкульта. Вызвалены ад гэтай пасады 20.11.1929.

21.7.1930 арыштаваны ДПУ БССР па справе «Саюза вызвалення Беларусі». 6.12.1930 пазбаўлены звання акадэміка. Пастановай Калегіі АДПУ СССР ад 10.4.1931 высланы на 5 гадоў у Саратаў. Паўторна арыштаваны 20.8.1937. 23.1.1938 прыгавораны да расстрэлу. Расстраляны 23.1.1938.

Па першым прысудзе рэабілітаваны 10.6.1988; па другім — 16.9.1958. Адноўлены ў званні акадэміка АНБ у 1990.