Розніца паміж версіямі "Сапун Рыгор Макаравіч (1902)"

Актуальная версія на 02:13, 9 жніўня 2018

Сапун Рыгор Макаравіч, сярэдзіна 1930-х гг.

Дата нараджэння: 17 лiстапад 1902 г.
Варыянты імя: Сапун Григорий Макарович, Рыгор Папараць
Месца нараджэння: Мінская губерня, Ігуменскі павет (Мінская вобл., Пухавіцкі раён), в. Шалягі
Пол: мужчына
Нацыянальнасць: беларус
Сацыяльнае паходжанне: сялянскае
Адукацыя: вышэйшая
Прафесія / месца працы: паэт

Дата смерці: 30 красавiк 1948 г.
Месца смерці: БССР, Мінская вобл., Рудзенскі раён, в. Дудзічы
Месца пахавання: Мінская вобл., Пухавіцкі раён, в. Варонічы

Дзе і кім арыштаваны: РСФСР, г. Ленінград
Мера стрымання: арышт
Дата арышту: 1937 г.
Абвінавачанне: Нацыяналістычная дзейнасць
Месца адбывання: РСФСР, г. Ленінград, турма Крыжы
Дата вызвалення: 1937 г.

Крыніцы дадзеных: Вікіпедыя

Біяграфія

Сапун Рыгор Макаравіч (творчы псеўданім: Рыгор Папараць) - беларускі паэт.

Нарадзіўся 17 лістапада 1902 г. у в. Шэлягі Ігуменскага павета Мінскай губерні ў сялянскай сям'і валаснога старшыні Рыгора Міхайлавіча і Евы Станіславаўны. У маладыя гады працаваў па найме і адначасова вучыўся ў Вароніцкай пачатковай і Дукорскай працоўнай школах, скончыў Цытвянскае трохкляснае вучылішча.

У 1921 годзе паводле пастановы ЦВК БССР быў накіраваны вучыцца на рабочы факультэт Беларускага дзяржаўнага ўніверсытэта, з 1924 — вучыўся на медыцынскім факультэце. У часе вучобы ў Мінску пачынае займацца паэтычнай дзейнасцю. Жадаючы прысвяціць сябе літаратуры, кідае навучанне ў Мінску і ў 1925 паступае на факультэт мовы і матэрыяльнай культуры Ленінградзкага дзяржаўнага ўніверсытэта.

У 1926 г. у Ленінградзе арганізаваў філіял літаратурнага таварыства "Маладняк". У 1931 на смерць Усевалада Ігнатоўскага чытае сябрам-студэнтам верш «Памяці Ігнатоўскага», за які і быў выключаны з апошняга курса інстытута «за крамольные стишки, порочащие партию и советское правительство».

З 1931 па 1933 працаваў на кінафабрыцы «Белдзяржкіно» на пасадзе загадчыка метадычнага кабінета. Адначасова з 1932 выкладаў рускую мову і літаратуру ў сярэдняй школе № 7 Чырвонагвардзейскага раёна Ленінграда. Ажаніўся з актрысай і балерынай Эльвірай Багачунас, дачкой латышскага стралка.

Увесну 1937 г. арыштаваны НКУС па абвінавачанні ў нацыяналістычнай дзейнасці. Дзякуючы намаганням сваякоў праз шэсць месяцаў быў вызвалены з турмы. Пасля катаванняў у ленінградскіх «Крыжах» і пісьмовай распіскі больш не займацца літаратурнай дзейнасцю, Рыгор Папараць ужо не вяртаўся да паэтычнай творчасці. Як узгадвала яго другая жонка Любоў Арлова:

На працягу шасці месяцаў ужывалі страшэнныя катаванні, якія людзі не маглі вытрымаць і спрабавалі пакончыць жыццё самагубствам. Бацька Рыгора Макар Міхайлавіч і першая жонка Элеанора Багачунас сабралі золата і каштоўнасці і выкупілі яго з турмы. Але, вызваляючы Рыгора, каты ўзялі падпіску аб тым, што ён больш пісаць не будзе. Так сталінскія сатрапы вырвалі з рук чалавека пяро і спынілі творчую думку.

У 1938 г. Рыгор Макаравіч быў высланы ў Халопеніцкі раён БССР, дзе з 1 красавіка 1938 працаваў спачатку выкладчыкам рускай мовы і літаратуры, потым завучам Чырваналуцкай сярэдняй школы, улетку 1938 — інструктарам-метадыстам Халопеніцкага раёна. У 1939 г. памерла ад сухотаў Элеанора Багачунас, і праз год ён ажаніўся з настаўніцай Любоўю Арловай. Разам з ёю ў ліпені 1940 перавёўся ў Дудзіцкую сярэднюю школу Рудзенскага раёна. У 1941 у паэта нарадзілася дачка Кансуэла і ён разам з сям'ёй вярнуўся да сваіх бацькоў у вёску Шэлягі.

Падчас Другой сусветнай вайны быў у партызанах у брыгадзе "Беларусь".

Памёр 1 траўня 1948 г. ад цяжкай хваробы. Пахаваны на могілках у вёсцы Варонічы Пухавіцкага раёна.

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
 {{Шаблон:Фармуляр
-|фотаздымак=File:Сапун Рыгор Макаравіч (1902) 3.jpg
+|фотаздымак=Сапун Рыгор Макаравіч (1902) 3.jpg
 |подпіс да фатаграфіі=Сапун Рыгор Макаравіч, сярэдзіна 1930-х гг.
+|варыянты імя=Сапун Григорий Макарович, Рыгор Папараць
 |дата нараджэння=17.11.1902
-|варыянты імя=Сапун Григорий Макарович, Рыгор Папараць
 |месца нараджэння=Мінская губерня, Ігуменскі павет (Мінская вобл., Пухавіцкі раён), в. Шалягі
 |пол=мужчына
@@ Радок 14: / Радок 14: @@
 |месца пахавання=Мінская вобл., Пухавіцкі раён, в. Варонічы
 |крыніцы дадзеных=Вікіпедыя
+|дзе і кім арыштаваны 1=РСФСР, г. Ленінград
+|мера стрымання 1=арышт
 |дата арышту 1=1937
+|абвінавачванне 1=Нацыяналістычная дзейнасць
+|месца адбываньня 1=РСФСР, г. Ленінград, турма Крыжы
 |дата вызвалення 1=1937
-|статус=створаны карыстальнікам
+|статус=нармальны
 }}
 [[Катэгорыя:Адкрыты спіс]]
 [[Катэгорыя:Фотаздымкі]]
+[[Катэгорыя:Паэты і пісьменнікі]]
 ==Біяграфія==
-[[File:Сапун Рыгор Макаравіч (1902) 2.jpg|400px]][[File:Сапун Рыгор Макаравіч (1902).jpg|400px]]
+[[File:Сапун Рыгор Макаравіч (1902) 2.jpg|300px|справа|Рыгор Сапун з бацькамі і сёстрамі]]
 Сапун Рыгор Макаравіч (творчы псеўданім: Рыгор Папараць) - беларускі паэт.
-Нарадзіўся 17 лістапада 1902 г. у в. Шэлягі Ігуменскага павета Мінскай губерні ў сялянскай сям'і.
+Нарадзіўся 17 лістапада 1902 г. у в. Шэлягі Ігуменскага павета Мінскай губерні ў сялянскай сям'і валаснога старшыні Рыгора Міхайлавіча і Евы Станіславаўны. У маладыя гады працаваў па найме і адначасова вучыўся ў Вароніцкай пачатковай і Дукорскай працоўнай школах, скончыў Цытвянскае трохкляснае вучылішча.
+У 1921 годзе паводле пастановы ЦВК БССР быў накіраваны вучыцца на рабочы факультэт Беларускага дзяржаўнага ўніверсытэта, з 1924 — вучыўся на медыцынскім факультэце. У часе вучобы ў Мінску пачынае займацца паэтычнай дзейнасцю. Жадаючы прысвяціць сябе літаратуры, кідае навучанне ў Мінску і ў 1925 паступае на факультэт мовы і матэрыяльнай культуры Ленінградзкага дзяржаўнага ўніверсытэта.
+У 1926 г. у Ленінградзе арганізаваў філіял літаратурнага таварыства "Маладняк". У 1931 на смерць Усевалада Ігнатоўскага чытае сябрам-студэнтам верш «Памяці Ігнатоўскага», за які і быў выключаны з апошняга курса інстытута «за крамольные стишки, порочащие партию и советское правительство».
+З 1931 па 1933 працаваў на кінафабрыцы «Белдзяржкіно» на пасадзе загадчыка метадычнага кабінета. Адначасова з 1932 выкладаў рускую мову і літаратуру ў сярэдняй школе № 7 Чырвонагвардзейскага раёна Ленінграда. Ажаніўся з актрысай і балерынай Эльвірай Багачунас, дачкой латышскага стралка.
+[[File:Сапун Рыгор Макаравіч (1902).jpg|250px|справа]]
+Увесну 1937 г. арыштаваны НКУС па абвінавачанні ў нацыяналістычнай дзейнасці. Дзякуючы намаганням сваякоў праз шэсць месяцаў быў вызвалены з турмы. Пасля катаванняў у ленінградскіх «Крыжах» і пісьмовай распіскі больш не займацца літаратурнай дзейнасцю, Рыгор Папараць ужо не вяртаўся да паэтычнай творчасці. Як узгадвала яго другая жонка Любоў Арлова:
-З 1921 г. вучыўся на рабфаку БДУ. Пасля яго сканчэння -  у Ленінградскім універсітэце. Арганізаваў ленінградскую філію "Маладняка". Пасля адлічэння з апошняга курса "за крамольныя вершы, якія ганьбяць партыю і савецкі ўрад", працаваў у "Белдзяржкіно", выкладаў у школе.
+''На працягу шасці месяцаў ужывалі страшэнныя катаванні, якія людзі не маглі вытрымаць і спрабавалі пакончыць жыццё самагубствам. Бацька Рыгора Макар Міхайлавіч і першая жонка Элеанора Багачунас сабралі золата і каштоўнасці і выкупілі яго з турмы. Але, вызваляючы Рыгора, каты ўзялі падпіску аб тым, што ён больш пісаць не будзе. Так сталінскія сатрапы вырвалі з рук чалавека пяро і спынілі творчую думку.''
-У 1937 г. арыштаваны НКУС, але дзякуючы намаганням сваякоў праз шэсць месяцаў быў вызвалены з турмы пад распіску, што болей не будзе займацца літаратурнай творчасцю.
+У 1938 г. Рыгор Макаравіч быў высланы ў Халопеніцкі раён БССР, дзе з 1 красавіка 1938 працаваў спачатку выкладчыкам рускай мовы і літаратуры, потым завучам Чырваналуцкай сярэдняй школы, улетку 1938 — інструктарам-метадыстам Халопеніцкага раёна. У 1939 г. памерла ад сухотаў Элеанора Багачунас, і праз год ён ажаніўся з настаўніцай Любоўю Арловай. Разам з ёю ў ліпені 1940 перавёўся ў Дудзіцкую сярэднюю школу Рудзенскага раёна. У 1941 у паэта нарадзілася дачка Кансуэла і ён разам з сям'ёй вярнуўся да сваіх бацькоў у вёску Шэлягі.
-Да канца жыцця працаваў настаўнікам, падчас Другой сусветнай вайны быў у партызанах.
+Падчас Другой сусветнай вайны быў у партызанах у брыгадзе "Беларусь".
-Памёр у 1948 г. Пахаваны на могілках у вёсцы Варонічы Пухавіцкага раёна.
+Памёр 1 траўня 1948 г. ад цяжкай хваробы. Пахаваны на могілках у вёсцы Варонічы Пухавіцкага раёна.