Шчакаціхін Мікалай Мікалаевіч (1896)
- Дата нараджэння: 13 кастрычнiк 1896 г.
- Імя па-руску: Щекотихин Николай Николаевич
- Месца нараджэння: г. Масква
- Пол: мужчына
- Нацыянальнасць: беларус
- Сацыяльнае паходжанне: пралетарскае
- Адукацыя: вышэйшая
- Прафесія / месца працы: Вучоны спецыяліст, БелАН; дацэнт, БДУ
- Месца пражывання: БССР, г. Мінск
- Дата смерці: 1 красавiк 1940 г.
- Месца смерці: Башкірская АССР, г. Белебей
- Дзе і кім арыштаваны: ДПУ БССР
- Дата арышту: 18 лiпень 1930 г.
- Абвінавачанне: Член контррэвалюцыйнай арганізацыі
- Дата асуджэння: 10 красавiк 1931 г.
- Орган, які вынес прысуд: Калегія АДПУ СССР
- Артыкул: 58-4; 58-7; 58-10; 58-11 КК РСФСР
- Прысуд: 5 гадоў высылкі
- Месца адбывання: Башкірская АССР, г. Белебей
- Дата рэабілітацыі: 30 студзень 1956 г.
- Орган, які рэабілітаваў: Судовая калегія па крымінальных справах Вярхоўнага суда БССР
- Архіўная справа: КДБ РБ 20951-С
- Крыніцы дадзеных: Картатэка Сталіна (Радыё Свабода); Маракоў Л.У. Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі, т. II
Біяграфія
ШЧАКАЦІХІН Мікалай Мікалаевіч, нар. 01.10.1896 у г. Масква, беларус, з рабочых вучоны спэц. (дацэнт) БАН (БДУ), г. Менск. Арыштаваны 30.07.18. Асуджаны 31.04.10 калегіяй ОГПУ як член к/р арганізацыі паводле арт. 58-4, 7, 10, 11 КК РСФСР на 5 гадоў высылкі, Белебей. 56.01.30 справу пераглядала Суд. кал. па крым. справах ВС БССР. КГБ РБ 20951-С
[Мікалай Мікалаевіч; 1(13).10.1896, Масква — 1.4.1940, Белебей Башкірскай АССР], мастацтвазнавец, гісторык і тэарэтык мастацтва, педагог. У 1914—18 вучыўся ў Маскоўскім ун-це. З 1922 у Мінску. У 1922—24 працаваў у БДУ, дацэнт; у 1925—28 — у Інбелкульце (стварыў пры Інбелкульце Камісію па гісторыі мастацтва), у 1929—30 — у БелАН. Адзін з заснавальнікаў бел. мастацтвазнаўства; вывучаў старажытныя фрэскі, абразы, манументальнае дойлідства XI—XVIII ст., гравюры Ф.Скарыны, творчасць мастакоў В.Вашчанкі, М.Філіповіча, В.Волкава, А.Грубэ, І.Ахрэмчыка, У.Кудрэвіча. Упершыню ў бел. мастацтвазнаўстве выпрацаваў навуковую канцэпцыю гісторыі бел. мастацтва, зрабіў яго перыядызацыю. У 1928 выдаў т. 1 сваёй галоўнай працы «Нарысы з гісторыі беларускага мастацтва». Прадоўжыць гэтае выданне не здолеў, бо 18.7.1930 быў арыштаваны ДПУ БССР па справе «Саюза вызвалення Беларусі». Па пастанове Калегіі АДПУ СССР ад 10.4.1931 высланы ў Белебей Башкірскай АССР тэрмінам на 5 гадоў. Працаваў статыстыкам, планавіком у кааперацыі, выкладаў у сярэдніх навучальных установах. Нейкі час жыў у в. Колтаўцы (30 км ад Белебея). Працягваў займацца навуковай дзейнасцю, аб выніках якой пісаў у лістах да акадэміка У.Пічэты. Але на навуковыя пасады яму не дазволілі вярнуцца. Рэгулярна перад рэвалюцыйнымі святамі Ш. ў «прафілактычных» мэтах арыштоўвалі. У турмах захварэў на туберкулёз, ад якога і памёр. Рэабілітаваны 30.1.1956.